2015: Một năm đầy thách thức với Kazakhstan

Thứ bảy, 14/02/2015 10:10

(Cadn.com.vn) - Trên cả hai mặt trận kinh tế và ngoại giao, những khó khăn của năm 2014 vẫn còn đang tiếp diễn tại Kazakhstan trong năm tới.

Năm 2014 rõ ràng là một năm tồi tệ đối vớii Kazakhstan khi giá dầu giảm kỷ lục cùng với việc bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng kinh tế ở Nga. Mối quan hệ giữa Moscow và Astana trở nên gay gắt hơn cả kể từ sau sự tan rã của Liên Xô. Khác xa với hy vọng về dự án hội nhập hậu Xô Viết của Tổng thống Kazakhstan Nursultan Nazarbayev, Liên minh Kinh tế Á-Âu không giúp gì được cho Kazakhstan.

Một năm kinh hoàng đối với Kazakhstan đã trôi qua. Astana đang hy vọng năm 2015 có thể là cơ hội để đảo ngược tình thế. Tuy nhiên, tất cả các dấu hiệu đến thời điểm này đều cho thấy hy vọng trên không mấy khả quan.

Giá dầu hiện nay vẫn chưa cho thấy dấu hiệu ngừng giảm và đang lơ lửng ở mức thấp hơn cả giá hòa vốn của Kazakhstan. Mặc dù Astana đã chứng minh một chút khôn khéo hơn trong các chính sách so với Moscow, tác dụng của nó đối với sự đa dạng hóa các ngành kinh tế vẫn chỉ là nửa vời. Kazakhstan chưa rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế, nhưng chính phủ đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2015 xuống 1,5%, mức thấp nhất kể từ năm 2009. Song song với tình trạng kinh tế suy thoái là sự kiện gần đây S&P hạ cấp mức tín dụng của Kazakhstan đến mức tiêu cực.

Giả sử giá dầu vẫn tiếp tục giảm, mỏ dầu Kashagan của Kazakhstan, mỏ có trữ lượng lớn nhất được phát hiện sau Prudhoe Bay ở Alaska, cũng chỉ đem lại cái nhìn khả quan hơn cho Kazakhstan nếu lợi nhuận thu về là 100 USD/1 thùng. Tất nhiên, điều này đòi hỏi Kashagan trước hết phải được khai thác có hiệu quả. Đáng tiếc, các dự án khai thác đã chậm trễ một thập kỷ so với kế hoạch và tiêu tốn hàng chục tỷ USD so với ngân sách ban đầu mà chưa đem lại lợi nhuận đáng kể nào.

Bên cạnh đó, Kazakhstan vẫn còn phải đối mặt với các mối đe dọa từ việc mất giá tiền tệ. Việc đồng tiền mất giá đến 19% một năm trước làm dấy lên lo ngại rằng Kazakhstan sẽ phải tiếp tục hứng chịu điều tương tự trong thời gian gần, nhất là khi đồng USD ngày càng chiếm ưu thế.

Tất nhiên, tình trạng ảm đạm kinh tế còn bị ảnh hưởng sâu sắc bởi các bất ổn về chính trị. Nga chưa cho thấy bất cứ dấu hiệu nào của việc ngừng các chính sách đáp trả trong năm nay. Kazakhstan phải luôn cảnh giác trong bất kỳ hành động của mình.

Các xích mích với Nga trong lĩnh vực kinh tế không cho thấy dấu hiệu chậm lại. Khi Liên minh Kinh tế Á-Âu vẫn tiếp tục hoạt động như một rào cản đối với triển vọng kinh tế chậm chạp của Kazakhstan, rất nhiều ý kiến gần đây kêu gọi phục hồi các trạm kiểm soát hải quan dọc theo biên giới Kazakhstan-Nga, đồng thời phủ nhận sự cần thiết của một liên minh thuế quan.

Tuy các biện pháp bảo hộ vẫn chưa được hình thành, nhưng đã nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng người Nga ở Pavlodar. Trong "cơn bão" các sản phẩm giá rẻ của Nga gần đây, phó thống đốc thành phố này đã ban hành lệnh cấm hoặc hạn chế nhập khẩu từ Nga những hàng hóa có thể tự sản xuất và đủ khả năng cung cấp cho tiêu dùng.

Với nhiều yếu tố tiêu cực bao gồm giá dầu suy giảm, đồng tiền mất giá, Liên minh Á- Âu dần mất đi vai trò, năm 2015 nhều khả năng sẽ là một năm ảm đạm đối với nền kinh tế Kazakhstan.

Bảo Ngân